Mkoa wa Katavi una ukubwa wa kilomita za mraba 47,527 na ulitangazwa rasmi tarehe 01 Marchi, 2012 kwa uamuzi wa serikali wa kuanzisha Mikoa minne mipya ambayo ni (Katavi, Njombe, Simiyu na Geita) kwa lengo la kusogeza huduma za ki-utawala na Ki-uchumi kwa wananchi wake na ulizinduliwa rasmi tarehe 25/11/2012 na Mheshimiwa Gharib Bilal, Makamu wa Rais mstaafu wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania.
Kwa mujibu wa Amri ya Serikali ya maeneo ya kiutawala ya mwaka 2019, Mkoa wa Katavi una maeneo ya Kiutawala yafuatayo:-
Mkoa upo Magharibi mwa Tanzania kati ya Latitude 40 na 80 kusini mwa msitari wa Ikweta na Longitude 300 hadi 330 Mashariki mwa msitari wa Greenwich. Mipaka yake ni kama ifuatavyo:
Kaskazini unapakana na Wilaya za Urambo na Kaliua (Tabora)
Mashariki unapakana na Wilaya ya Sikonge (Tabora)
Kaskazini Mashariki unapakana na Wilaya ya Chunya (Mbeya)
Kusini unapakana na Wilaya ya Nkansi Nkansi (Rukwa)
Kusini Mashariki unapakana na Wilaya ya Sumbawanga (Rukwa)
Magharibi unapakana na Nchi ya Jamhuri ya Kidemorasia ya Kongo.
Kwa mujibu wa sensa ya watu na makazi ya mwaka 2012, Mkoa una jumla ya wakazi 564,604, kati ya hao wanawake 289,817 na wanaume 274,787. Wastani kwa kaya moja ni watu 6 na uwiano wa kijinsia ni asilimia 98. Aidha, ongezeko la idadi ya watu ni asilimia 3.2 kwa mwaka. Mwaka 2016 Mkoa unakadiriwa kuwa na jumla ya watu 649,837wanawake 327,934na wanaume321,903. Katika idadi hiyo kundi la nguvukazi ambao ni watu wenye umri wa miaka kati ya 15 na 64 wako 297,248.
Mkoa upo kati ya wastani wa mita 1000 hadi 2500 kutoka usawa wa bahari. Hali ya joto I kati ya nyuzi 130c ma 160c miezi ya Juni na Julai na nyuzi 260c hadi 300c miezi ya Septemba hadi Novemba. Kwa wastani, hupata mvua kati ya mm 700 hadi mm 1300 zinazonyesha kati ya Novemba na April. Mkoa umegawanyika katika kanda 4 za hali ya hewa ambazo ni ukanda wa bonde la ziwa Rukwa, Nyanda za uoto wa miombo ya Katumba-Inyonga, Miinuko ya Mwese na Mwambao wa ziwa Tanganyika.
Jedwali 1: Kuonesha Kanda, Eneo, Mwinuko, Kiwango cha Mvua na Shughuli za Kiuchumi.
Kanda
Eneo
Mwinuko
Udongo na kiwango cha mvua
Shughuli za Kiuchumi
Uwanda wa Katumba
Tarafa ya Nsimbo
1000-1500m
Udongo-udongo tifutifu unaopitisha maji kirahisi Mvua – 92mm-1000mm
Mwinuko unaanzia 1000-1100m upande wa kaskazini na 800 – 900 ufukweni wa Ziwa Rukwa.
Udongo- Udongo wa kichanga unaopitisha maji kidogo
Mvua – inanyesha kuelekea kusini kwa kiasi cha 1250 mm kwa mwaka hadi 840 mm-970mm chini ya miinuko ya Lyambalyamfipa .
